نفخ شکم نوزاد

نفخ شکم نوزاد یا همان تجمع گاز در معده یکی از مشکلات رایج در بین کودکان است که می‌تواند درد شکم را به دنبال داشته باشد. این مسئله زمانی به وجود می‌آید که گازهای موجود در دستگاه گوارشی نتوانند خارج شوند. از آنجایی که دستگاه گوارشی نوزاد نابالغ بوده و نخست نمی‌تواند عملکرد درستی داشته باشد، تمام پدران و مادران باید نسبت به این قضیه اطلاعات کافی داشته باشند. در ادامه می‌خواهیم بیشتر در رابطه با علت و درمان نفخ شکم کودک صحبت کنیم. در صورتی که قصد مراجعه به پزشک را دارید، می توانید لیست بهترین متخصص اطفال در تهران را در سایت ما مشاهده کنید و یا با کارشناسان ما تماس گرفته و از مشاوره رایگان برخوردار شوید.

علائم نفخ شکم نوزاد

می‌توان گفت ۹۰ تا ۹۵ درصد نوزادان در روزهای اول پس از تولد، نفخ شکم را تجربه می‌کنند که این مشکل با نشانه های واضحی بروز خواهد کرد. شما با دانستن این علائم می‌توانید به دلیل نفخ نوزاد پی برده و برای حل آن اقدام کنید. برخی از نشانه‌هایی که نوزاد ممکن است از خود نشان دهد عبارتند از:

• گریه نوزاد در روز بیشتر از یک ساعت طول می‌کشد.
• نوزاد نمی‌تواند بخوابد، مدام از خواب می‌پرد و یا بیقرار است.
• صورت نوزاد قرمز شده و پاهایش را به سمت بالا و بر روی قفسه سینه می برد.

دقت داشته باشید که در صورت گریه مداوم که بیش از یک ساعت طول بکشد، عدم خوردن شیر و عدم خوابیدن نوزاد، لازم است سریعاً او را نزد پزشک ببرید.

علت نفخ در نوزادان چیست؟

نفخ شکم بچه اغلب در چند هفته بعد از تولد بروز می‌کند و از ۴ تا ۶ ماهگی ادامه خواهد داشت. برای آنکه بتوانید درمان مناسب این مشکل را به کار بگیرید بهتر است، علت نفخ شکم نوزاد را بدانید.

• عدم تکوین و توسعه کامل سیستم گوارشی و ناتوانی در تجزیه شیر
• داشتن حساسیت نسبت به شیر خشک و یا غذاهایی که نوزاد در طول روز مصرف می‌کند
• بلعیدن هوا در هنگام گریه کردن و شیر خوردن توسط نوزاد
• مصرف غذاهای نفاخ توسط مادر و دادن شیر به فرزند خود

راه های درمان نفخ شکم نوزاد در طب سنتی

پزشکان طب سنتی برای درمان نفخ شکم نوزاد، مصرف گیاهان و روغن‌های متعددی را پیشنهاد می‌کنند؛ به عنوان مثال بهترین گیاهان دارویی که در این زمینه موثر واقع می‌شوند، بابونه، عرق شیرین بیان، گلاب و از همه موثر تر ترنجبین و زیره سبز هستند. همچنین در رابطه با تاثیر ماساژ شکم نوزاد با روغن گیاهی نیز بسیار صحبت شده است.

درمان نفخ شکم نوزاد با مصرف ترنجبین

در مصرف گیاه ترنجبین برای درمان نفخ شکم بچه تنها کافی است نصف قاشق چای‌خوری ترنجبین را در یک استکان ریخته و تا نصف استکان آب جوش بریزید. بعد از مدت کوتاهی چای را صاف کرده و کمی از عصاره آن را به نوزاد بدهید. خوردن عصاره ترنجبین به میزان ۱ تا ۲ بار در روز می تواند نفخ را کاهش دهد.

ماساژ شکم نوزاد با روغن های گیاهی

در صورتی که نفخ شکم با علائمی همچون بی‌قراری خود را نشان دهد، شما می‌توانید از روغن‌های گیاهی همچون روغن زیتون یا اسطوخودوس استفاده کرده و شکم نوزاد را ماساژ دهید. با این کار باد شکم نوزاد خارج شده و کودک آرام می شود. لازم به ذکر است این کار را باید بسیار آرام انجام دهید.

مصرف زیره سبز برای باد شکم نوزاد

زیره سبز می‌تواند در درمان باد شکم نوزاد بسیار موثر باشد. برای دم کردن چای زیره، کافی است یک قاشق زیره را در آب جوش بریزید و ۱۰ دقیقه بر روی حرارت غیر مستقیم قرار داده و بعد از خنک شدن به نوزاد بدهید. دقت داشته باشید ک مصرف چای برای نوزادان زیر ۱ سال ممنوع است. شما می‌توانید در این باره با بهترین دکتر طب سنتی در تهران نیز مشورت کنید.

درمان نفخ شکم نوزادان با داروهای بدون نسخه

به طور کلی توصیه شده، در صورت مشاهده نفخ نوزاد، او را نزد پزشک ببرید؛ اما از آنجایی که در بسیاری مواقع امکان مراجعه به پزشک وجود ندارد و نفخ شکم نوزاد نیز در سریع‌ترین زمان ممکن باید برطرف شود، شما می‌توانید داروهای درمانی بدون نسخه را به نوزاد خود بدهید.

پزشکان پیشنهاد می‌کنند قطره رفع نفخ شکم را از داروخانه تهیه کرده و قبل از خوردن غذا یا شیر به نوزاد دهید. در صورتی که گمان می‌کنید نوزاد این قطره را دوست نخواهد داشت، بهتر است چند قطره از این دارو را در شیر خشک او بریزید.

برای نفخ شکم نوزاد چی خوبه؟

از آنجایی که نوزاد در ماه‌های اول تولد باید از شیر مادر و در صورت نیاز از شیر خشک استفاده کند، اغلب نفخ شکم نوزاد، ناشی از تغذیه نامناسب مادر و یا ناسازگار بودن شیر خشک با نوزاد شما است. در این مواقع پزشک به مادر پیشنهاد می‌کند برای راحتی نوزاد، از رژیم غذایی به خصوصی استفاده کند. برخی از مواد غذایی که مادر باید میزان آن را در برنامه روزانه خود محدود کرده و یا مصرف آن را به طور کامل قطع کند، عبارتند از:

• مرکبات، گیلاس، آناناس، خیار، هندوانه، گوجه سبز، آلوها و آلوچه، هلو، شلیل و انبه
• نوشابه، مشروبات الکلی و نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند قهوه و چای
• سبزیجات چلیپایی چون کلم، کلم بروکلی، گل کلم و قارچ
• حبوبات به ویژه عدس، نخود، لوبیا، نخود سبز و بادمجان
• میوه‌های حاوی اسید سیتریک همچون توت فرنگی
• شکلات، لبنیات، شیر گاو و تخم مرغ
• غذاهای بسیار تند و داغ
• سیر و پیاز

قطره نفخ شکم نوزاد

بهترین قطره برای رفع نفخ شکم نوزاد با توجه به سن او تعیین می‌شود؛ از این رو قطره‌هایی که برای نوزادان در سنین مختلف تجویز خواهد شد متفاوت است. در هنگام مراجعه به داروخانه، نخست لازم است سن نوزاد را گفته و بعد داروی مناسب را خریداری کنید. همچنین دقت داشته باشید قطره‌ای که می‌خرید فاقد مواد حساسیت زا همچون سایمتیکون و دیگر مواد آلرژی‌زا باشد.

تاثیر تغذیه بر نفخ نوزاد

شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که آیا تغذیه مادر موجب نفخ شکم نوزاد خواهد شد یا خیر؟ در جواب باید بگوییم غذاهایی که مادر مصرف می‌کند در این مشکل بی‌تأثیر نیست. به احتمال زیاد شما به عنوان یک مادر تاکنون متوجه این مسئله شده‌اید که خوردن لبنیات زیاد و یا غذای اسیدی موجب ناراحتی و نفخ نوزاد می‌شود.

از آنجایی که اغلب مادران از شیر خود به فرزندشان می‌دهند، خوردن این مواد غذایی و تاثیرات آنها می‌توانند بر روی حال نوزاد نیز موثر باشند. اما اگر شما از شیر خود به نوزاد نمی‌دهید و نوزاد با شیر خشک تغذیه می‌شود، به احتمال زیاد نفع نوزاد به دلیل بلعیدن هوا و عدم شکل‌گیری کامل دستگاه گوارشی بعد از تولد است.

تاثیر وضعیت شیردهی در درمان نفخ شکم بچه

یکی از عواملی که می‌تواند موجب باد شکم نوزاد شود، نحوه و وضعیت قرارگیری او هنگام خوردن شیر است. برای آنکه در هنگام شیردهی هوا وارد دهان و معده نوزاد نشود و موجب نفخ نشود، لازم است سر نوزاد را کمی بالاتر از بدنش قرار دهید و به او شیر بدهید. اینگونه هوا کمتری وارد دهان نوزاد خواهد شد.

همچنین آروغ گیری نوزاد نیز می تواند از نفخ شکم جلوگیری کند. والدین باید بعد از شیر خوردن، نوزاد را در آغوش گرفته و ضربه‌های آرامی را به پشت او بزنند تا هوای اضافه از طریق دهان نوزاد خارج شده و به اصطلاح آروغ گیری انجام شود.

چه زمانی باید برای نفخ شکم نوزاد به پزشک مراجعه کرد؟

به طور کل مشکل باد شکم نوزاد یک مسئله عادی است؛ اما در صورتی که همراه با علائم دیگری بروز کند، لازم است به پزشک مراجعه شده و این مشکل پیگیری شود. علائمی که ممکن است به همراه نفخ نوزاد دیده شوند عبارتند از:

• حساسیت نسبت به یک دارو یا شیر خشک که موجب نفخ، تورم صورت، استفراغ، مشکلات پوستی، کهیر و مشکلات تنفسی می شود
• وجود خون در مدفوع
• تب و داغ شدن نوزاد
• تهوع و استفراغ
• کاهش اشتها
• کاهش وزن
• یبوست
• اسهال

در صورتی که نوزاد تنها نفخ دارد؛ اما مدفوع و افزایش وزن عادی است مشکل جدی وجود ندارد.

حرف آخر

در این مقاله تلاش کردیم شما را با علت نفخ شکم نوزاد و راهکارهای درمان خانگی این مشکل با روش های طب سنتی آشنا کنیم. در صورتی که می‌خواهید هنگام مواجهه با این مشکل با بهترین پزشک اطفال و متخصص گوارش مراجعه می‌کنید می‌توانید لیست بهترین پزشکان را در سایت ما مشاهده نمایید. مجموعه دکتر گویا، بهترین پزشکان را در حوزه های مختلف به شما معرفی می کند. اگر سوالی در این حوزه داشتید می‌توانید در قسمت دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.